AB Komiserleri Dombrovskis ve Kos, Brüksel’de Türkiye Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Yüksek Düzey Ekonomik Diyalog kapsamında bir araya geldi.
By Mehmet Cömert / Brüksel
Brüksel’de Gerçekleşen Ekonomik Diyalog Yeni Bir Sayfa Açıyor
Avrupa Komisyonu ve Türkiye, 2 Mayıs 2025’te Brüksel’de uzun süredir askıya alınmış ekonomik diyaloğu yeniden başlattı. Görüşmelerde ekonomi, yapısal reformlar, yatırım ortamı ve ortak projeler kadar demokrasi, hukuk devleti ve ifade özgürlüğü konuları da açık şekilde gündeme geldi.
Avrupa Komisyonu ile Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2 Mayıs 2025’te Brüksel’de Yüksek Düzey Ekonomik Diyalog (HLED) toplantısını gerçekleştirdi. Bu görüşme, 2019’dan beri yapılmayan diyaloğun yeniden başlaması açısından önem taşıyor. Avrupa Komisyonu’nu Ekonomi ve Üretkenlikten sorumlu Komiser Valdis Dombrovskis ve Genişlemeden Sorumlu Komiser Marta Kos temsil ederken, Türkiye adına toplantıya Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek katıldı.
Gündem: Yapısal Reformlar, Yatırım Ortamı ve TIP Projesi
Toplantının merkezinde Türkiye’nin 2025–2027 dönemine ilişkin ekonomik reform programı yer aldı. Özellikle verimlilik artışı, yatırım ortamının iyileştirilmesi, AB ve uluslararası mali kurumların Türkiye’deki faaliyetlerinin daha iyi koordine edilmesi ele alındı. 2022’de kurulan Türkiye Yatırım Platformu’nun (TIP) durumu ve küçük ve orta ölçekli işletmelerin sürdürülebilir finansmana erişimi de önemli başlıklar arasında yer aldı.
Bunun yanı sıra, Avrupa Komisyonu temsilcileri, Türkiye’deki ekonomik dönüşümün yalnızca mali yapılarla değil, aynı zamanda şeffaflık, hesap verebilirlik ve sürdürülebilirlik ilkeleriyle de desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Türkiye tarafı ise özellikle dış yatırımcı güveninin artırılması, mali disiplinin korunması ve üretken sektörlerin desteklenmesi konusunda kararlılığını ifade etti.
Ayrıca, özel sektör temsilcilerinin katılımıyla aynı gün gerçekleştirilen B2B oturumlarında yeşil geçiş ve dijital dönüşüm projelerinde karşılıklı iş birliği fırsatları değerlendirildi. Bu toplantılar, sadece yatırım değil, bilgi ve teknoloji paylaşımı açısından da önem taşıdı.
Siyasi Bağlam: Demokrasi ve Hukuk Devleti Konularında AB’nin Vurgusu
Toplantı yalnızca ekonomik meselelerle sınırlı kalmadı. Avrupa Komisyonu, toplantıda demokratik standartlar, hukuk devleti, yargı bağımsızlığı ve ifade özgürlüğü alanındaki gelişmelere dair görüşlerini açık biçimde dile getirdi. Mart 2025’te yayımlanan ortak bildirideki vurgular tekrarlandı.
AB tarafı, bu temel alanlarda ilerlemenin hem Türkiye’nin AB adaylık süreci hem de ekonomik güven ortamı açısından belirleyici olduğunu vurguladı. Özellikle son dönemde yaşanan gazeteci tutuklamaları ve yerel yönetimlere yönelik idari müdahalelerin uluslararası yatırımcı güveni üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceği dile getirildi.
Bu çerçevede, Avrupa Parlamentosu’nun Mayıs ayı başında Strasbourg’da gerçekleştireceği genel kurul toplantısında Türkiye ile ilişkilerin değerlendirileceği bildirildi. Parlamento’nun dış ilişkiler komisyonunda kabul edilen taslak rapor, Türkiye’nin AB üyelik sürecinin mevcut koşullarda yeniden başlatılamayacağını ve temel haklar konusundaki sorunların devam ettiğini ortaya koyuyor.
Mülteci Politikaları ve Finansal Destekler
Toplantıda, Türkiye’nin mültecilere yönelik yürüttüğü politika ve uygulamalara ilişkin mevcut iş birliği de gözden geçirildi. AB, önceki yıllarda taahhüt ettiği mali desteklerin sürdürüleceğini ifade etti. Bu fonların eğitim, sağlık, temel ihtiyaçlar ve sosyal uyum alanlarında kullanılmaya devam etmesi planlanıyor. AB yetkilileri, kaynakların şeffaf biçimde kullanılmasının önemine özellikle vurgu yaptı.
Göç yönetimi iş birliği, yalnızca mali destek çerçevesinde değil; aynı zamanda sınır güvenliği, kayıt sistemleri ve entegrasyon politikalarının birlikte ele alınmasıyla daha bütüncül bir yapıya kavuşturulmak isteniyor.
İleriye Dönük Adımlar: Yeni HLED 2026’da Türkiye’de Yapılacak
Taraflar, ekonomik iş birliğini güçlendirmek ve teknik düzeyde diyaloğu sürdürebilmek için bir sonraki Yüksek Düzey Ekonomik Diyalog toplantısının 2026 yılında Türkiye’de yapılması konusunda mutabakata vardı.
Toplantı sonrasında yapılan açıklamalarda, bu diyaloğun yapıcı ve açık bir ortamda gerçekleştiği, ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesi yönünde kararlılığın sürdüğü ifade edildi. Ancak AB, temel haklar ve demokratik standartlar konusundaki beklentilerini de net biçimde korudu.
Uzmanlar, HLED’nin yeniden başlatılmasının Türkiye’nin AB ile ilişkilerinde teknik düzeyde bir iyileşme sürecine işaret ettiğini ancak bu sürecin siyasi olarak ne ölçüde sürdürülebileceğinin önümüzdeki aylarda daha da netleşeceğini belirtiyor. Sonbaharda yayımlanması beklenen Avrupa Komisyonu Genişleme Raporu, bu sürecin yönü konusunda daha fazla ipucu sunabilir.
